کشت کم آب بر
کشت های کم آب بر مناسب کشت باغی وزراعی
- کدکالا:
مقاله جامع درباره کشت‌های کم‌آب‌بر ( آینده ی کشاورزی ایران )
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های کشاورزی امروز ایران، کمبود منابع آبی و کاهش بارندگی سالانه است. در چنین شرایطی، کشاورزی سنتی با مصرف بالای آب دیگر پاسخ‌گو نیست و کشاورزان به‌دنبال روش‌هایی هستند که ضمن حفظ سوددهی، مصرف آب کمتری داشته باشد.
کشت‌های کم‌آب‌بر به‌عنوان یکی از بهترین راهکارهای کشاورزی نوین، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در کشور پیدا کنند. این کشت‌ها با نیاز آبی بسیار کمتر نسبت به محصولات سنتی، هم درآمد مطمئن ایجاد می‌کنند و هم منابع آبی را برای نسل‌های بعد حفظ می‌نمایند.
۱. کشت کم‌آب‌بر چیست؟
کشت کم‌آب‌بر به محصولاتی گفته می‌شود که برای رشد و تولید، آب کمتری نیاز دارند و در برابر خشکی، شوری خاک، آفتاب شدید و کمبود آبیاری مقاوم‌اند.
این گیاهان معمولاً ساختار ریشه‌ای قوی، برگ‌های ضخیم یا کوچک، سازگاری با گرما و سرعت رشد مناسب دارند.
کاشت محصولات کم‌آب‌بر باعث می‌شود:
مصرف آب تا ۵۰ تا ۸۰ درصد کاهش پیدا کند
هزینه آبیاری کم شود
خاک فرسایش پیدا نکند
سودآوری در زمین‌های کم آب حفظ شود
به همین دلیل است که بسیاری از کشاورزان امروز به سمت این نوع کشت رفته‌اند.
۲. مزایای کشت‌های کم‌آب‌بر
۱. کاهش شدید مصرف آب
در شرایطی که بسیاری از مناطق کشور با بحران آب روبه‌رو هستند، کشت کم‌آب‌بر بهترین گزینه برای ادامه فعالیت کشاورزی است.
۲. مقاومت بالا در خشکسالی
این گیاهان حتی با آبیاری قطره‌ای و حداقل آب، می‌توانند رشد کنند و محصول بدهند.
۳. هزینه پایین‌تر
آب کمتر
نیاز کمتر به سم و کود
مقاومت در برابر آفات
یعنی هزینه نهایی کشاورز کمتر می‌شود و سوددهی افزایش می‌یابد.
۴. بازار فروش مناسب
در سال‌های اخیر محصولات کم‌آب‌بر مانند پسته، زعفران، آویشن، رزماری و… مشتریان زیادی پیدا کرده‌اند و صادرات عالی دارند.
۵. سازگاری با زمین‌های ضعیف و شوری خاک
بسیاری از این گیاهان در خاک‌های شنی، سنگلاخی یا حتی شور نیز عملکرد مطلوب دارند.
۳. مهم‌ترین کشت‌های کم‌آب‌بر مناسب ایران
در ادامه مهم‌ترین محصولات کم‌آب‌بر که در اغلب مناطق کشور قابل‌کشت هستند معرفی می‌شود:
۱. زعفران — طلای سرخ ایران
یکی از بهترین و کم‌آب‌برترین محصولات
نیاز به آبیاری بسیار محدود (۴ آبیاری در سال)
سوددهی بالا و صادرات قوی
مناسب آب‌وهوای گرم و خشک
۲. پسته — شاه محصول کم‌آب‌بر
مقاومت بالا در خشکی و شوری
مناسب مناطق گرم و بیابانی
سوددهی عالی و بازار صادراتی
عمر اقتصادی طولانی
۳. گیاهان دارویی کم‌آب‌بر
بسیاری از گیاهان دارویی نیاز آبی بسیار کمی دارند و بازار فروش گسترده‌ای دارند:
آویشن
رزماری
اسطوخودوس
زیره سبز
این گیاهان سرمایه اولیه کمی می‌خواهند و بازدهی عالی دارند.
۴. انگور دیم
قابل‌کشت در مناطق کم‌آب
مناسب کشت دیم
سوددهی بالا
کمترین نیاز آبی در میان درختان میوه
۵. بادام — درخت مقاوم و اقتصادی
مقاوم به کم‌آبی
باردهی سریع
مناسب مناطق کوهستانی، خشک و نیمه‌خشک
۶. انجیر — مقاوم و سازگار با خشکی
نیاز آبی کم
رشد سریع
مناسب مناطق خشک جنوبی و مرکزی
بازار پسندیده
۷. انار — سازگار با هوای گرم
کم‌آب‌بر و کاملاً مقاوم
مناسب خاک‌های شور و کم‌کیفیت
باردهی بالا و ارزش اقتصادی زیاد
۸. زیتون — نماد مقاومت
مناسب اقلیم گرم و خشک
نیاز آبی کم
مقاوم به شوری و گرما
تولید محصول روغن‌دار و هسته‌دار
۹. کاکتوس و صبر زرد (آلوئه‌ورا)
فوق‌العاده کم‌آب‌بر
بازار محصولات آرایشی، بهداشتی و دارویی
نیاز به نگهداری کم و درآمد بالا
۴. بهترین روش‌های آبیاری برای کشت کم‌آب‌بر
حتی برای گیاهان کم‌آب‌بر نیز مصرف آب باید مدیریت شود تا بیشترین بازده حاصل گردد.
۱. آبیاری قطره‌ای
بهترین و استانداردترین روش برای این نوع کشت‌ها
صرفه‌جویی تا ۷۰٪
جلوگیری از هدررفت آب
رساندن دقیق آب به ریشه
۲. مالچ‌پاشی روی خاک
به حفظ رطوبت کمک می‌کند و تبخیر را کاهش می‌دهد.
۳. کوددهی اصولی
کودهای آلی و زیستی کمک می‌کنند تا ریشه قوی‌تر شده و نیاز آبی کمتر شود.
۵. کشت کم‌آب‌بر مناسب چه مناطقی است؟
این نوع کشت‌ها تقریباً در تمام مناطق کشور ایران قابل اجراست، از جمله:
مناطق گرم و خشک مانند یزد، کرمان، سیستان
مناطق کوهپایه‌ای مانند فارس و همدان
مناطق معتدل سردسیری مانند زنجان و کردستان
جنوب کشور به‌دلیل گرما و کم‌آبی
زمین‌های دیم و کم‌بارش
هر منطقه بسته به اقلیم خود می‌تواند یک تا چند محصول کم‌آب‌بر را انتخاب کند.
۶. چرا آینده کشاورزی ایران به کشت‌های کم‌آب‌بر وابسته است؟
کاهش بارندگی سالانه
افزایش دمای هوا
افت شدید سفره‌های آب زیرزمینی
افزایش هزینه آب و آبیاری
نیاز بازار جهانی به گیاهان دارویی
سوددهی بیشتر نسبت به محصولات پرآب‌بر
کشاورزی آینده ایران تنها زمانی پایدار خواهد بود که به سمت محصولاتی برود که مصرف آب کم، مقاومت زیاد و سوددهی بالا دارند.
جمع‌بندی
کشت‌های کم‌آب‌بر امروز یکی از مهم‌ترین راهکارهای کشاورزی پایدار محسوب می‌شوند. این محصولات با نیاز آبی محدود، مقاومت بالا و ارزش اقتصادی خوب، نه‌تنها برای کشاورزان مقرون‌به‌صرفه هستند، بلکه به حفظ منابع آبی کشور نیز کمک می‌کنند.
با انتخاب صحیح نوع گیاه، روش آبیاری مناسب و مدیریت اصولی، می‌توان حتی در مناطق خشک و نیمه‌خشک نیز یک کشت سود ده و پایدار داشت.
مهندس ذهبی 09189505946
مهندس خسروی 09397010068
بخشها :
ارسال نظر
- - نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
- - لطفا دیدگاهتان تا حد امکان مربوط به مطلب باشد.
- - لطفا فارسی بنویسید.
- - میخواهید عکس خودتان کنار نظرتان باشد؟ به gravatar.com بروید و عکستان را اضافه کنید.
- - نظرات شما بعد از تایید مدیریت منتشر خواهد شد
